آسیب‌های فیزیکی و نرم افزاری هارد دیسک: چگونه مشکلات را تشخیص دهیم و حل کنیم

هارددیسک‌ها یکی از اصلی‌ترین اجزای کامپیوترها هستند و داده‌های مهم کاربران را ذخیره می‌کنند. بااین‌حال آسیب‌های فیزیکی و نرم‌افزاری می‌توانند کارکرد هارددیسک‌ها را مختل کنند و باعث ازدست‌رفتن اطلاعات مهم شوند. در این مقاله، به بررسی آسیب‌های فیزیکی و نرم‌افزاری هارددیسک و راه‌های تشخیص و حل آن‌ها می‌پردازیم.
آسیب‌های هارددیسک به دودسته کلی فیزیکی و نرم‌افزاری تقسیم می‌شوند. آسیب‌های فیزیکی شامل مشکلات سخت‌افزاری هارددیسک می‌شود (خرابی هد (خواندن/نوشتن)، خرابی پلاتر (صفحه دیسک) یا مشکلات در موتور چرخشی). این نوع آسیب‌ها اغلب به دلیل ضربه، سقوط یا فرسودگی قطعات رخ می‌دهد. علائم آسیب‌های فیزیکی شامل صداهای غیرعادی مانند کلیک یا خش‌خش، شناسایی‌نشدن هارددیسک توسط سیستم یا کندشدن در دسترسی به داده‌هاست.
آسیب‌های نرم‌افزاری هارد مرتبط با مشکلات نرم‌افزاری و فایل سیستم هارددیسک است. این نوع مشکلات ممکن است به دلیل نقص در ساختار داده‌ها، بد سکتورهای نرم‌افزاری، خرابی فایل سیستم یا ویروسی شدن رخ دهد. علائم این نوع آسیب‌ها شامل ناپدیدشدن یا غیرقابل‌دسترس شدن فایل‌ها، پیام‌های خطای سیستم و عدم توانایی در باز کردن فایل‌هاست. برای حل آسیب‌های نرم‌افزاری، می‌توان از ابزارهای داخلی سیستم‌عامل مانند Check Disk در ویندوز یا Disk Utility در مک استفاده کرد. نرم‌افزارهای بازیابی اطلاعات می‌توانند به بازیابی داده‌ها کمک کنند.
برای جلوگیری از هر دو نوع آسیب، بهتر است به‌صورت دوره‌ای از اطلاعات خود نسخه بک‌آپ‌ تهیه کرده و هارددیسک را در شرایط مناسب نگهداری کنید. در صورت بروز مشکل، مراجعه به شرکت سپهر رایانه می‌تواند راه‌حلی مطمئن باشد. این شرکت خدمات تعمیر تخصصی هارد را ارائه می‌دهد و با تجهیزات پیشرفته قادر به بازیابی داده‌ها و تعمیر هارددیسک‌های آسیب‌دیده است. هم چنین مشاوره‌های لازم برای جلوگیری از بروز آسیب‌های آینده را نیز برای شما فراهم می‌کند.

آسیب‌های فیزیکی هارددیسک

آسیب‌های فیزیکی هارددیسک به خرابی‌های سخت‌افزاری هارد اشاره دارد که بر اجزای داخلی هارددیسک تأثیر می‌گذارند. این آسیب‌ها به دلیل عوامل مختلفی مانند ضربه فیزیکی، حرارت زیاد، یا فرسودگی قطعات رخ می‌دهند.

شایع‌ترین آسیب‌های فیزیکی شامل:

برای حل آسیب‌های فیزیکی هارددیسک، کاربران به یک تعمیرکار حرفه‌ای و تجهیزات تخصصی نیاز دارند. اگر علائم خرابی فیزیکی مشاهده شود، بهترین راهکار خاموش‌کردن سریع دستگاه و مراجعه به مراکز تخصصی تعمیرات هارددیسک است. تلاش برای بازیابی داده‌ها در شرایطی که هارد آسیب فیزیکی دیده باشد بدون دانش فنی می‌تواند وضعیت هارد را بدتر کند. آسیب‌های فیزیکی به خرابی‌هایی گفته می‌شود که بر اجزای سخت‌افزاری هارددیسک تأثیر می‌گذارند. برخی از رایج‌ترین انواع این آسیب‌ها عبارتند از:

خرابی هد هارد (هد خواندن/نوشتن):

خرابی هد (خواندن/نوشتن) یکی از مشکلات جدی در هارددیسک‌ها است که می‌تواند منجر به ازدست‌رفتن اطلاعات و عدم دسترسی به داده‌ها شود. هد (خواندن/نوشتن) یکی از اصلی‌ترین اجزای مکانیکی هارددیسک است که وظیفه آن، خواندن داده‌ها از پلاتر (دیسک‌های مغناطیسی) و نوشتن داده‌های جدید روی آن‌هاست.وقتی هد خراب شود، هارددیسک نمی‌تواند به‌درستی داده‌ها را بخواند یا ذخیره کند که این مشکل می‌تواند به علائم مختلفی منجر شود.

دلایل خرابی هد هارددیسک:

• ضربه یا تکان شدید به هارد وارد شود
• هارد فرسوده شده باشد.
• ذرات گردوغبار داخل هارد وجود دارد.

علائم خرابی هد هارددیسک:

• صدای کلیک یا تق‌تق از هارد شنیده می‌شود.
• هارد توسط سیستم شناسایی نمی‌شود.
• عملکرد سیستم شما به‌شدت کند شده است.

پیشگیری از خرابی هارد و راه‌حل‌های مؤثر برای رفع خرابی هد هارددیسک:

• سیستم خود را سریعاً خاموش کنید.
• تهیه نسخه بک‌آپ به‌صورت منظم از هارد گرفته شود.
• از هارددیسک در برابر ضربه و تکان‌های ناگهانی محافظت کنید.

خرابی پلاتر هارددیسک:

خرابی صفحه دیسک (پلاتر) یکی از مشکلاتی است که می‌تواند برای هارددیسک‌ها رخ دهد. پلاترها دیسک‌های مغناطیسی هستند که داده‌ها به‌صورت باینری روی آن‌ها ذخیره می‌شوند. این صفحات بسیار حساس هستند و هرگونه خرابی در آن‌ها می‌تواند منجر به ازدست‌رفتن دائمی داده‌ها شود. خرابی پلاتر اغلب به دلیل آسیب‌های فیزیکی رخ می‌دهد و می‌تواند باعث مختل‌شدن عملکرد کلی هارددیسک شود.

دلایل خرابی پلاتر هارددیسک:

• ضربه یا لرزش شدید به هارد وارد شود.
• ورود گردوغبار یا ذرات ریز به داخل هارددیسک.
• دمای هارد بیش از حد بالا می‌رود.
• استفاده طولانی‌مدت باعث ساییدگی بر روی هارد می‌شود.

بررسی علائم خرابی پلاتر هارددیسک:

• صداهای غیرعادی از هارد شنیده می‌شود.
• عملکرد سیستم به‌شدت کند شده است.
• پیام‌های خطای مکرر بر روی سیستم دیده می‌شود.
• داده‌های هارد از بین رفته‌اند.

پیشگیری از خرابی هارد و راه‌حل‌های مؤثر برای رفع خرابی پلاتر:

• سیستم خود را سریع خاموش کنید.
• از هارد نسخه بک‌آپ‌ منظم گرفته شود.
• از هارددیسک به‌درستی نگهداری شود.

خرابی پلاتر یک مشکل جدی است که معمولاً نیاز به یک تعمیرکار حرفه‌ای دارد. استفاده از روش‌های پیشگیری مانند تهیه نسخه بک‌آپ‌ و مراقبت از هارددیسک می‌تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند یا در صورت وقوع، ضررهای ناشی از آن را کاهش می‌دهد.

خرابی موتور چرخشی

خرابی موتور چرخشی در هارددیسک یکی از مشکلات جدی است که می‌تواند عملکرد کلی دستگاه را مختل کند. موتور چرخشی وظیفه دارد پلاترها (دیسک‌های مغناطیسی) را با سرعت بالا بچرخاند تا هد (خواندن/نوشتن) بتواند داده‌ها را از روی آن‌ها بخواند یا روی آن‌ها بنویسد . اگر موتور دچار خرابی شود، پلاترها به‌درستی نمی‌چرخند و در نتیجه هارددیسک به داده‌ها دسترسی نخواهد داشت.

دلایل خرابی موتور چرخشی شامل موارد زیر است:

• استفاده طولانی‌مدت باعث فرسودگی هارددیسک می‌شود.
• ضربه یا لرزش شدید در هارددیسک
• دما در هارد به‌شدت بالا رفته است.
• گیرکردن موتور هارددیسک

 بررسی علائم خرابی موتور چرخشی:

• هارددیسک توسط سیستم  شناسایی نمی‌شود.
• صداهای معمولی هارددیسک شنیده نمی‌شود.
• صدای کلیک یا صدای غیرعادی از هارد شنیده می‌شود.

پیشگیری از خرابی هارد و راه‌حل‌های مؤثر برای رفع موتور چرخشی:

•  برد الکترونیکی هارد را تعویض کنید.
• از یک هارد جایگزین استفاده کنید.

خرابی موتور چرخشی یکی از مشکلات پیچیده و جدی هارددیسک‌ها است که اغلب نیاز به تخصص و تجهیزات پیشرفته برای تعمیر دارد. در صورت بروز علائم خرابی، بهتر است سریعاً دستگاه را خاموش کنید. با رعایت نکات پیشگیرانه مانند محافظت از هارد در برابر نوسانات برق و ضربه، می‌توان از خرابی موتور و ازدست‌رفتن داده‌ها جلوگیری کرد.

بیشتر بخوانید:

۰۳ دی

3 کار ساده برای جلوگیری از گیر کردن کاغذ

آسیب ناشی از ضربه به هارددیسک

ضربه به هارددیسک یکی از رایج‌ترین و مخرب‌ترین مشکلاتی است که می‌تواند منجر به ازدست‌رفتن داده‌ها یا خرابی کامل هارد شود. هارددیسک‌ها به دلیل داشتن اجزای مکانیکی حساس مانند پلاترها، هد (خواندن/نوشتن) و موتور چرخشی، در برابر ضربات و تکان‌های شدید آسیب‌پذیر هستند. ضربه به هارد می‌تواند باعث خرابی این اجزا و ازدست‌رفتن اطلاعات شود.

دلایل آسیب ناشی از ضربه به هارددیسک شامل موارد زیر است:

• خرابی هد
• آسیب به پلاترها
• خرابی موتور چرخشی
• آسیب به برد الکترونیکی
• آسیب به اتصالات داخلی

آسیب‌های ناشی از واردشدن ضربه به هارددیسک:

• صدای کلیک یا تق‌تق
• عدم شناسایی هارددیسک توسط سیستم
• کندی شدید در عملکرد هارددیسک
• ازدست‌رفتن یا خرابی فایل‌ها

 راه‌حل برای رفع آسیب ناشی از ضربه به هارددیسک:

• سیستم را سریع خاموش کنید
• از نرم‌افزارهای بازیابی اطلاعات استفاده کنید
• از هارد جایگزین استفاده کنید.

آسیب ناشی از ضربه به هارددیسک می‌تواند منجر به ازدست‌رفتن داده‌ها و خرابی اجزای مکانیکی شود. برای محافظت از هارددیسک در برابر این نوع آسیب‌ها، بهتر است از روش‌های پیشگیری استفاده کنید.

تشخیص آسیب‌های فیزیکی هارددیسک:

آسیب‌های فیزیکی معمولاً به دلیل ضربه، لرزش، نوسانات برق، گرما یا خرابی قطعات داخلی رخ می‌دهند. برای تشخیص این نوع آسیب‌ها، می‌توان از چندین روش استفاده کرد:

شنیدن صداهای غیرعادی از هارددیسک

یکی از واضح‌ترین نشانه‌های آسیب فیزیکی، شنیدن صداهای غیرعادی از هارددیسک است. این صداها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• صدای کلیک یا تق‌تق: صدای کلیک نشان‌دهنده خرابی هد (خواندن/نوشتن) یا مشکل در موتور چرخشی است. این صدا معمولاً وقتی رخ می‌دهد که هد نتواند به‌درستی داده‌ها را بخواند یا بنویسد و به‌صورت مداوم سعی در خواندن اطلاعات دارد.
• صدای ساییدگی یا خراشیدگی: این صدا معمولاً نشان‌دهنده برخورد هد با پلاتر است که یکی از جدی‌ترین مشکلات فیزیکی در هارددیسک به شمار می‌رود.
• بی‌صدا شدن هارد:  درصورتی‌که هارددیسک هیچ صدایی تولید نمی‌کند، ممکن است موتور چرخشی ازکارافتاده باشد و پلاترها به‌درستی نچرخند.

عدم شناسایی هارددیسک توسط سیستم

اگر هارددیسک دچار آسیب فیزیکی شده باشد، سیستم ممکن است نتواند آن را شناسایی کند. در این حالت، هارددیسک حتی در بخش BIOS یا Disk Management سیستم نیز نمایش داده نمی‌شود. این نشانه می‌تواند ناشی از خرابی موتور چرخشی، هد یا برد الکترونیکی باشد.

کندی شدید هارددیسک در عملکرد سیستم

در صورت وجود آسیب فیزیکی در هارددیسک، عملکرد سیستم به‌شدت کند می‌شود. این کندی معمولاً به دلیل تلاش ناموفق هارددیسک برای دسترسی به بخش‌های خراب یا آسیب‌دیده پلاترها رخ می‌دهد. ممکن است متوجه شوید که فایل‌ها به‌سختی باز می‌شوند یا سیستم به طور مداوم دچار تأخیر و هنگی می‌شود.

بررسی خطاهای مکرر هارددیسک در سیستم

وجود خطاهای مکرر و غیرعادی در دسترسی به فایل‌ها یا اجرای برنامه‌ها می‌تواند نشانه‌ای از آسیب فیزیکی به هارددیسک باشد. این خطاها شامل موارد زیر می‌شود:

• پیغام‌هایی نظیر “File not found” یا “Data error” هنگام باز کردن فایل‌ها.

خرابی فایل‌ها و عدم امکان خواندن یا نوشتن روی هارددیسک.

این نشانه‌ها معمولاً ناشی از خرابی هد یا بخش‌هایی از پلاتر هستند که در اثر آسیب فیزیکی رخ داده‌اند.

بررسی خرابی هارد بر اساس علائم فیزیکی خارجی

در برخی موارد، می‌توانید علائم فیزیکی خرابی هارددیسک را با مشاهده دقیق دستگاه شناسایی کنید:

• تغییر شکل یا تاب برداشتن بدنه هارددیسک به دلیل ضربه یا فشار به هارد.
• خرابی اتصالات مانند پورت‌های SATA یا برق که ممکن است به دلیل نوسانات برق یا اتصال نادرست دچار آسیب شده باشند.
• لرزش یا تکان‌های غیرمعمول که ممکن است ناشی از خرابی موتور چرخشی باشد.

بی‌صدا شدن یا خاموش‌شدن ناگهانی هارددیسک

اگر هارددیسک ناگهان بی‌صدا شود یا سیستم بدون دلیل مشخصی از کار بیفتد، ممکن است نشان‌دهنده مشکل فیزیکی مانند خرابی برد الکترونیکی یا ازکارافتادن موتور چرخشی باشد.

• بک‌آپ‌گیری منظم از اطلاعات
• استفاده از هارد SSD برای جلوگیری از آسیب‌های فیزیکی

تشخیص زودهنگام آسیب‌های فیزیکی به هارددیسک امکان بازیابی هارد را فراهم کند.

انواع آسیب‌های نرم‌افزاری هارددیسک

خرابی فایل سیستم File System Corruption : فایل سیستم ساختاری است که نحوه ذخیره و دسترسی به داده‌ها در هارددیسک را مدیریت می‌کند. اگر این ساختار خراب شود، سیستم‌عامل نمی‌تواند به داده‌ها دسترسی پیدا کند یا آن‌ها را به‌درستی نمایش دهد. دلایلی که باعث به‌وجودآمدن این خطا می‌شوند شامل:

• خاموش‌شدن ناگهانی سیستم
• نوسانات برق
• وجود ویروس‌ها و بدافزارها

وجود بد سکتورهای نرم‌افزاری Logical Bad Sectors: بد سکتورهای نرم‌افزاری بخش‌هایی از هارددیسک هستند که به دلیل خرابی نرم‌افزاری یا فایل سیستم، غیرقابل‌استفاده می‌شوند. برخلاف بد سکتورهای فیزیکی، این نوع بدسکتورها ناشی از مشکلات نرم‌افزاری هستند و می‌توان آن‌ها را با نرم‌افزارهای تعمیر و مشکل آنها را  برطرف کرد. دلایلی که باعث به‌وجودآمدن این خطا می‌شوند شامل:

• مشکلات نرم‌افزاری یا ویروسی
• خطاهای نوشتن و خواندن داده‌ها
• خاموش‌شدن ناگهانی سیستم یا قطع برق

فرمت نادرست هارددیسک: گاهی اوقات، کاربران به‌صورت تصادفی یا به دلیل خطاهای نرم‌افزاری، هارددیسک یا یک پارتیشن از آن را فرمت می‌کنند. این کار می‌تواند منجر به ازدست‌رفتن داده‌ها شود، هرچند که اطلاعات اغلب به طور کامل حذف نشده و با استفاده از ابزارهای بازیابی قابل بازیابی هستند.

• فرمت اشتباه یا تصادفی هارددیسک
• مشکلات سیستمی یا نرم‌افزاری

آلودگی به ویروس‌ها و بدافزارها: ویروس‌ها و بدافزارها می‌توانند ساختار فایل‌ها و داده‌های موجود روی هارددیسک را خراب کنند. این نوع آسیب‌ها ممکن است منجر به ازدست‌رفتن اطلاعات یا عدم دسترسی به فایل‌ها شوند.

• نصب نرم‌افزارهای مخرب
• کلیک بر روی لینک‌ها یا فایل‌های آلوده

پارتیشن‌بندی نادرست هارددیسک: گاهی اوقات در فرایند پارتیشن‌بندی هارددیسک، ممکن است خطاهای نرم‌افزاری رخ دهد که منجر به عدم شناسایی پارتیشن‌ها یا ازدست‌رفتن داده‌ها می‌شود.

• نصب ناموفق سیستم‌عامل
• خطا در نرم‌افزارهای پارتیشن‌بندی
• خاموش‌شدن سیستم در هنگام پارتیشن‌بندی

علائم آسیب‌های نرم‌افزاری هارددیسک:

• خطاهای مکرر در (خواندن/نوشتن) فایل‌ها: ممکن است فایل‌ها باز نشوند یا هنگام ذخیره‌سازی دچار خطا شوند.
• فایل‌های خراب یا غیرقابل‌دسترس: فایل‌ها ممکن است به طور ناگهانی خراب شوند و نتوانید آن‌ها را باز کنید.\
• پیغام‌های خطا از سیستم‌عامل: پیام‌هایی مانند “File not found” یا “Drive needs to be formatted” نشان‌دهنده خرابی نرم‌افزاری است.
• کندی شدید در عملکرد هارددیسک: در صورت وجود بد سکتورهای نرم‌افزاری یا خرابی فایل سیستم، هارددیسک به‌شدت کند می‌شود.
• عدم شناسایی پارتیشن‌ها: ممکن است برخی پارتیشن‌ها ناپدید شوند یا توسط سیستم‌عامل شناسایی نشوند.

در آخر:

هارددیسک‌ها یکی از اجزای حیاتی هر سیستم کامپیوتری هستند که اطلاعات و داده‌های ارزشمند را ذخیره می‌کنند. بااین‌حال این دستگاه‌ها به دلیل ماهیت مکانیکی و پیچیدگی‌های خود ممکن است در معرض آسیب‌های مختلف قرار گیرند. آسیب‌های هارددیسک به دودسته کلی تقسیم می‌شوند، آسیب‌های فیزیکی و آسیب‌های نرم‌افزاری. در دسته اول عواملی مانند ضربه فیزیکی، لرزش‌های شدید یا داغ‌شدن بیش از حد ممکن است به قطعات داخلی هارد مانند هد یا پلاتر آسیب بزند. این نوع آسیب‌ها معمولاً با صداهای غیرعادی مانند کلیک‌کردن یا بوق‌زدن همراه هستند. از سوی دیگر آسیب‌های نرم‌افزاری شامل بد سکتورها، خطاهای فایل سیستم و پاک‌شدن ناگهانی اطلاعات می‌شود، بیشتر مشکلات نرم‌افزاری به دلیل اشتباهات کاربری پیش می‌آید.

شرکت سپهر رایانه با ارائه خدمات تخصصی در زمینه تعمیر و بازیابی اطلاعات هارددیسک می‌تواند مشکلات فیزیکی و نرم‌افزاری هارد را برطرف کند. در صورت وقوع آسیب‌های فیزیکی تکنسین‌های مجرب این شرکت از دستگاه‌های پیشرفته استفاده می‌کنند که به آنها امکان می‌دهد در شرایطی کاملاً کنترل شده به تعمیر قطعات داخلی هارد بپردازند. این فرایند شامل تعویض یا تعمیر هد و پلاتر و بررسی کامل سیستم مکانیکی هارددیسک است تا هر گونه نقص فنی تشخیص داده شود. پس از تعمیر هارد با استفاده از ابزارهای پیشرفته تست می‌شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
برای مشکلات نرم‌افزاری هارد، شرکت سپهر رایانه از تکنیک‌های بازیابی داده‌های پیشرفته استفاده می‌کند که شامل اسکن دقیق هارددیسک برای شناسایی و ترمیم بدسکتورها و هم چنین بازسازی فایل‌های سیستم معیوب است. اگر اطلاعات به دلیل نرم‌افزاری ازدست‌رفته باشد ابزارهای ویژه‌ای وجود دارند که می‌توانند اطلاعات را حتی در صورت فرمت‌شدن هارد یا پاک‌شدن غیرعمدی بازیابی کنند. علاوه بر این شرکت مشاوره‌های لازم برای افزایش امنیت داده‌ها و پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی در آینده را نیز می‌دهد.
در نهایت خدمات گارانتی و پشتیبانی این شرکت یکی از مزایای اصلی آن به شمار می‌آید. مشتریان می‌توانند با اطمینان به سپهر رایانه مراجعه کنند و از خدمات حرفه‌ای و باکیفیت بهره‌مند شوند. باوجود تجهیزات مدرن در سپهر رایانه این اطمینان را به شما می‌دهیم حتی پیچیده‌ترین مشکلات هارددیسک را شناسایی و رفع می‌کنیم و اطلاعات ارزشمندتان را بازیابی می‌کنیم.

بیشتر بخوانید:

۱۸ دی

5 دلیل خرابی مادربرد لپ‌تاپ

دریافت مشاوره و تماس رایگان

درخواست تماس رایگان

مشاوره رایگان

برای مشاوره به شما همیشه آماده هستیم

۸۸۳۰۴۴۷۵ – ۰۲۱