شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان | آموزش گام‌به‌گام شارژ دستی و پاور کلین

اگر پرینتر جوهرافشان شما تازه از جعبه خارج شده یا بعد از مدتی استفاده کیفیت چاپ آن کاهش پیدا کرده، احتمالاً وقت شارژ کردن کارتریج رسیده است.
برخلاف تصور خیلی‌ها، شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان فقط به معنی پر کردن مخزن جوهر نیست؛ بلکه فرآیندی است که شامل پرایم کردن خطوط جوهر، حذف حباب‌های هوا و اطمینان از جریان صحیح جوهر به هد چاپ می‌شود.
پرینترهای جوهرافشان از سیستم ظریف انتقال جوهر استفاده می‌کنند و کوچک‌ترین خطا در شارژ می‌تواند باعث خشک شدن هد چاپ، افت کیفیت رنگ و حتی خرابی دائمی دستگاه شود. به همین دلیل، آشنایی با روش‌های صحیح شارژ نه‌تنها کیفیت چاپ شما را حفظ می‌کند، بلکه عمر مفید کارتریج و هد چاپ را چندین برابر افزایش می‌دهد.

در این راهنمای جامع، شما با دو روش اصلی شارژ کارتریج آشنا می‌شوید:

• پاور کلین (Power Cleaning): روشی سریع و خودکار برای شارژ کامل سیستم جوهر.
• شارژ دستی با سرنگ: مناسب برای مواقعی که خطوط هوا گرفته‌اند یا نیاز به شارژ دقیق یک رنگ خاص دارید.

همچنین، در ادامه به شما می‌گوییم:

• چه ابزارهایی برای شارژ نیاز دارید.
• چه اشتباهاتی باعث آسیب به کارتریج و هد چاپ می‌شود.
• چگونه مشکلات رایج بعد از شارژ را برطرف کنید.
• پس اگر می‌خواهید پرینترتان مثل روز اول با وضوح و رنگ عالی چاپ کند، این مقاله را تا انتها بخوانید.

چرا باید قبل از استفاده، کارتریج پرینتر جوهرافشان را شارژ کنیم؟

بسیاری از کاربران بعد از خرید پرینتر جوهرافشان یا تعویض کارتریج، بلافاصله شروع به چاپ می‌کنند؛ اما نمی‌دانند که بدون شارژ اولیه کارتریج و خطوط جوهر، دستگاه ممکن است با مشکلاتی مثل چاپ ناقص، کمرنگ بودن رنگ‌ها یا حتی گرفتگی هد چاپ مواجه شود.
در سیستم‌های جوهرافشان، جوهر از کارتریج یا مخزن از طریق خطوط ظریف انتقال جوهر به هد چاپ می‌رسد. این خطوط هنگام نصب اولیه یا پس از اتمام جوهر، پر از هوا هستند. اگر این هوا قبل از چاپ خارج نشود، نه‌تنها کیفیت چاپ پایین می‌آید، بلکه فشار و گرمای ایجاد شده در هد می‌تواند باعث سوختن نازل‌ها شود.

مزایای شارژ اولیه کارتریج:

• حذف حباب‌های هوا: هوا بزرگ‌ترین دشمن هد چاپ است و شارژ اولیه از ورود آن جلوگیری می‌کند.
• افزایش طول عمر هد چاپ: جریان مداوم جوهر مانع از خشک شدن نازل‌ها می‌شود.
• کیفیت رنگ پایدار: تمام رنگ‌ها از اولین چاپ با وضوح و غلظت مناسب روی کاغذ منتقل می‌شوند.
• کاهش نیاز به تعمیرات: با شارژ صحیح، نیاز به پاک‌سازی‌های مکرر یا تعمیر هد به حداقل می‌رسد.

چه زمانی کارتریج باید شارژ انجام شود؟

• هنگام اولین راه‌اندازی پرینتر.
• بعد از تعویض کارتریج یا مخزن جوهر.
• زمانی که پرینتر مدت طولانی بدون استفاده مانده و خطوط هوا گرفته‌اند.
• بعد از انجام تعمیر یا باز کردن مسیرهای جوهر.

نکته: بسیاری از برندها مانند Epson، Canon و HP در دفترچه راهنمای خود توصیه می‌کنند که قبل از هر بار شروع به چاپ پس از تعویض کارتریج، حتماً یک چرخه شارژ یا پاور کلین اجرا شود.

روش اول: شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان با پاور کلین (Power Cleaning)

پاور کلین چیست؟

پاور کلین یک فرآیند خودکار در پرینترهای جوهرافشان است که با استفاده از پمپ‌های داخلی، جوهر را با فشار از کارتریج یا مخزن به سمت هد چاپ هدایت می‌کند. این روش علاوه بر شارژ کامل خطوط جوهر، باعث حذف حباب‌های هوا و رسوبات جزئی می‌شود.

پاور کلین معمولاً در موارد زیر استفاده می‌شود:

• شارژ اولیه پرینتر پس از نصب کارتریج جدید.
• رفع مشکلات چاپ کمرنگ یا ناقص.
• حذف هوای جمع‌شده در خطوط انتقال جوهر.

مزایای استفاده از پاور کلین:

• سرعت بالا: شارژ کامل تمام رنگ‌ها در یک چرخه.
• حذف کامل هوا: تضمین انتقال روان جوهر.
• کارکرد خودکار: بدون نیاز به باز کردن دستگاه یا دستکاری دستی.

مراحل انجام پاور کلین در پرینتر جوهرافشان

قبل از شروع، مطمئن شوید که جوهر کافی در مخزن یا کارتریج وجود دارد و مخزن جوهر زائد فضای خالی دارد.

1. روشن کردن پرینتر:
   پرینتر را روشن کنید و صبر کنید تا پیام READY روی نمایشگر ظاهر شود.
2. ورود به منوی تنظیمات پرینتر:
   دکمه Menu را فشار دهید تا به بخش PRINTER SETUP برسید.
3. انتخاب منوی نگهداری (Maintenance):
   با استفاده از فلش پایین به MAINTENANCE بروید و کلید Menu را فشار دهید.
4. یافتن گزینه Power Cleaning:
   در لیست گزینه‌ها، POWER CLEANING را پیدا کنید.
5. شروع فرآیند پاور کلین:
   وقتی پیام PERFORM POWER CLEANING ظاهر شد، با دکمه‌های جهتی Y (Yes) را انتخاب کنید.
6. انتظار برای تکمیل فرآیند:
   صفحه نمایش پیام Please Wait و درصد پیشرفت کار را نشان می‌دهد. این فرآیند بسته به مدل دستگاه بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد.
7. جابجایی اهرم‌های آبی جوهر طبق دستور نمایشگر:
   در بخشی از فرآیند از شما خواسته می‌شود هر دو اهرم آبی را بالا ببرید (RAISE BOTH INK LEVERS).
   سپس در مرحله بعد اهرم‌ها را پایین بیاورید (LOWER BOTH INK LEVERS).
   این جابجایی ممکن است ۲ یا ۳ بار تکرار شود، هر بار دقیقاً طبق دستور عمل کنید.
8. پایان چرخه شارژ کارتریج:
   پس از تکمیل، پیام READY روی نمایشگر ظاهر می‌شود.

نکات مهم برای استفاده بهینه از پاور کلین

• این فرآیند مقدار زیادی جوهر مصرف می‌کند، بنابراین بیش از دو بار پشت‌سرهم اجرا نکنید.
• بعد از پاور کلین، حتماً تست نازل (Nozzle Check) بگیرید.
• اگر مشکل برطرف نشد، به‌جای تکرار مکرر پاور کلین، روش شارژ دستی با سرنگ را انجام دهید.
• بین دو چرخه پاور کلین، حداقل ۵ دقیقه فاصله بگذارید.

روش دوم: شارژ دستی کارتریج پرینتر جوهرافشان با سرنگ

شارژ دستی چیست و چه زمانی استفاده می‌شود؟

شارژ دستی یا Manual Priming روشی است که در آن با استفاده از یک سرنگ، جوهر مستقیماً وارد خطوط انتقال جوهر می‌شود. این روش برای مواقع زیر مناسب است:

• وقتی فقط یک رنگ خاص چاپ نمی‌شود.
• زمانی که خطوط جوهر هوا گرفته‌اند.
• بعد از تعویض دمپر یا هد چاپ.
• برای شارژ دقیق بدون مصرف زیاد جوهر.

مزایای شارژ دستی با سرنگ:

• صرفه‌جویی در جوهر نسبت به پاور کلین.
• امکان تمرکز روی یک رنگ خاص.
• حذف سریع حباب‌های هوا.
• بدون نیاز به مصرف انرژی یا اجرای چرخه‌های طولانی پرینتر.

ابزارهای مورد نیاز برای شارژ دستی کارترج:

• پیچ‌گوشتی فیلیپس (برای باز کردن کاور کالسکه هد).
• سرنگ جوهر تمیز (هم‌سایز با قطر لوله جوهر).
• دستمال بدون پرز یا دستمال کاغذی تمیز.
• دستکش یکبارمصرف (برای جلوگیری از لک شدن دست).

آموزش آزاد کردن کالسکه هد چاپ (Carriage Release)

1. خاموش کردن پرینتر برای جلوگیری از حرکت ناگهانی هد.
2. باز کردن درب بالایی پرینتر تا به فضای داخلی دسترسی پیدا کنید.
3. پیدا کردن محل هد چاپ که معمولاً نزدیک مخزن جوهر زائد قرار دارد.
4. فشردن اهرم آبی رهاسازی تا صدای “کلیک” شنیده شود.
5. کشیدن آرام کالسکه هد به سمت چپ برای ایجاد فضای کار.

مراحل کامل شارژ دستی کارتریج با سرنگ

• باز کردن کاور کالسکه هد با پیچ‌گوشتی فیلیپس.
• بالا بردن اهرم‌های آبی سیستم جوهر برای بستن خطوط و جلوگیری از برگشت جوهر.
• پایین کشیدن مهره فشاری سفید روی اتصال دمپر تا به خط جوهر دسترسی پیدا کنید (اورینگ سیاه می‌تواند سر جایش بماند).
• اتصال سرنگ به خط جوهر و اطمینان از محکم بودن آن برای جلوگیری از نشتی.
• کشیدن آرام پیستون سرنگ به مقدار کم برای ایجاد مکش ملایم.
• پایین آوردن اهرم‌های آبی تا خطوط باز شوند و جوهر به سمت سرنگ جریان پیدا کند.
• ادامه مکش یکنواخت تا خط کاملاً پر از جوهر شود و حباب‌ها از بین بروند.
• بالا بردن مجدد اهرم‌های آبی قبل از جدا کردن سرنگ تا از برگشت جوهر جلوگیری شود.
• جدا کردن سرنگ و بستن مهره سفید فشاری روی دمپر.
• تکرار مراحل برای هر رنگی که نیاز به شارژ دارد.

نکات ایمنی هنگام کار با خطوط و اهرم‌های جوهر:

• هرگز مکش ناگهانی و شدید ایجاد نکنید، چون می‌تواند به دمپر یا هد آسیب برساند.
• از جوهر با کیفیت و سازگار با مدل پرینتر استفاده کنید.
• س از پایان کار، مسیرها را از نظر نشتی بررسی کنید.
• بعد از شارژ، یک پاک‌سازی معمولی و تست نازل انجام دهید تا از کیفیت چاپ مطمئن شوید.

مشکلات رایج پس از شارژ کارتریج و روش رفع آن‌ها

حتی اگر شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان را به‌درستی انجام دهید، ممکن است پس از آن با مشکلاتی روبه‌رو شوید. دانستن این خطاها و روش رفع آن‌ها باعث می‌شود سریع‌تر مشکل را حل کنید و از آسیب به پرینتر جلوگیری شود.

1. چاپ کمرنگ یا ناقص:
   علت‌ها:
   باقی ماندن هوا در خطوط جوهر.
   جوهر نامرغوب یا ناسازگار با مدل پرینتر.
   نازل‌های نیمه‌گرفته به دلیل رسوب یا خشک شدن جوهر.
   راه‌حل‌ها:
   اجرای پاک‌سازی معمولی (Cleaning) از منوی پرینتر.
   بررسی کارتریج و اطمینان از پر بودن جوهر.
   استفاده از تست نازل (Nozzle Check) برای شناسایی رنگ مشکل‌دار.
   در صورت تداوم مشکل، تکرار شارژ دستی با سرنگ برای همان رنگ.
2. ایجاد خطوط یا باندهای افقی روی چاپ (Banding):
   علت‌ها:
   هد چاپ هم‌تراز نیست.
   جوهر به‌صورت یکنواخت به هد نمی‌رسد.
   راه‌حل‌ها:
   اجرای فرآیند Head Alignment از تنظیمات پرینتر.
   بررسی تمیزی سطح هد و انجام یک پاک‌سازی اضافی.
   اطمینان از اینکه خطوط جوهر بدون خمیدگی یا فشار هستند.
3. یک رنگ خاص چاپ نمی‌شود:
   علت‌ها:
   هوا گرفتن خط همان رنگ.
   انسداد دمپر یا نازل‌های همان کانال رنگ.
   راه‌حل‌ها:
   اجرای شارژ دستی با سرنگ برای همان رنگ.
   بررسی اتصالات دمپر و اطمینان از عدم وجود نشتی هوا.
   تعویض دمپر در صورت مسدود بودن.
4. وجود حباب هوا در خطوط جوهر:
   علت‌ها:
   اتصال شل بین خط و دمپر.
   اجرای نادرست شارژ دستی یا پاور کلین.
   راه‌حل‌ها:
   بررسی و سفت کردن مهره فشاری سفید روی دمپر.
   اجرای یک چرخه شارژ دستی با مکش ملایم.
   اطمینان از بالا بودن اهرم‌های آبی هنگام جدا کردن سرنگ.
5. نشتی جوهر اطراف دمپر یا خطوط:
   علت‌ها:
   شل بودن اورینگ یا مهره فشاری.
   آسیب دیدن شلنگ جوهر.
   راه‌حل‌ها:
   بررسی اورینگ سیاه و تعویض در صورت فرسودگی.
   سفت کردن اتصالات.
   تعویض لوله یا دمپر آسیب‌دیده.
6. مصرف غیرعادی جوهر پس از پاور کلین:
   علت‌ها:
   تکرار بیش از حد چرخه پاور کلین.
   اجرای پاور کلین در زمانی که نیازی به آن نبوده.
   راه‌حل‌ها:
   در بیشتر موارد از پاک‌سازی معمولی استفاده کنید.
   پاور کلین را فقط در صورت هوا گرفتن کامل خطوط یا افت شدید کیفیت چاپ اجرا کنید.

بهترین روش‌های شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان و نکات طلایی نگهداری

شارژ کارتریج پرینتر جوهرافشان یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که برای حفظ کیفیت چاپ و افزایش عمر مفید دستگاه باید به‌درستی انجام شود.
در این مقاله یاد گرفتید که دو روش اصلی برای این کار وجود دارد:

• پاور کلین (Power Cleaning) برای شارژ سریع و هم‌زمان همه رنگ‌ها.
• شارژ دستی با سرنگ برای مواقعی که می‌خواهید یک رنگ خاص یا خطوط هوا گرفته را هدف قرار دهید.

به یاد داشته باشید:

• همیشه از جوهر مرغوب و سازگار با مدل پرینتر استفاده کنید.
• از انجام مکرر پاور کلین خودداری کنید تا از هدر رفتن جوهر و فشار بیش از حد به هد چاپ جلوگیری شود.
• بعد از شارژ، یک تست نازل انجام دهید تا از کیفیت چاپ مطمئن شوید.
• در صورت بروز مشکلات پیچیده یا خرابی هد چاپ، بهترین کار مراجعه به تعمیرکاران متخصص سپهر رایانه است.