رفع ارورهای پرینتر: کامل‌ترین راهنمای حل ارورهای پرینترهای کانن، اچ‌پی، اپسون

وقتی پرینتر ناگهان از کار می‌افتد و با یک ارور عجیب روی صفحه روبه‌رو می‌شوید، احساس سردرگمی کاملاً طبیعی است. ارورهایی مثل Error Code B200 در پرینتر Canon یا Error 0x6100004a در پرینتر HP ممکن است در نگاه اول ترسناک به‌نظر برسند. اما خبر خوب این است که اغلب این ارورها قابل حل هستند، حتی بدون نیاز به مراجعه فوری به تعمیرکار.

در دنیای امروز که سرعت و دقت چاپ در ادارات، مدارس، فروشگاه‌ها و خانه‌ها حیاتی شده، خرابی پرینتر می‌تواند کل فرآیند کاری شما را مختل کند. با توجه به تنوع بالای برندهای پرینتر از جمله Canon، HP، Epson و مدل‌های مختلف هر برند، دانستن علت دقیق ارورها و روش‌های رفع آن‌ها، نه تنها از صرف هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند بلکه باعث صرفه‌جویی در زمان نیز می‌شود.
در این مقاله جامع، به بررسی انواع ارورهای رایج در پرینترهای کانن، اچ‌پی و اپسون می‌پردازیم، دلایل آن‌ها را با زبان ساده توضیح می‌دهیم و در نهایت راه‌حل‌های مؤثر برای رفعشان ارائه می‌کنیم. اگر دنبال مقاله‌ای هستید که به تمام سوالاتتان در مورد رفع خطای پرینتر پاسخ بدهد، جای درستی آمده‌اید.

بخش اول: ارورهای رایج پرینترهای کانن (Canon) و روش رفع آن‌ها

پرینترهای کانن (Canon) به خاطر کیفیت چاپ بالا و دوام خوب، در ایران طرفداران زیادی دارند. اما این دستگاه‌ها هم مثل بقیه پرینترها، گاهی دچار خطا می‌شوند. خوشبختانه اکثر ارورهای Canon با چند اقدام ساده قابل رفع هستند. در ادامه برخی از مهم‌ترین خطاها را بررسی می‌کنیم:

• Error B200 – مشکل هد چاپ (Printhead):
  علت: این ارور یکی از رایج‌ترین و خطرناک‌ترین خطاهای پرینتر کانن است که به خرابی هد چاپ (Printhead) اشاره دارد. معمولاً به‌خاطر دمای بیش‌ازحد، کارتریج تقلبی، یا گرفتگی نازل‌ها رخ می‌دهد.
  راه‌حل:
  پرینتر را خاموش و از برق بکشید.
  درب پرینتر را باز کرده و کارتریج‌ها را خارج کنید.
  هد چاپ را با احتیاط تمیز کنید (با پنبه آغشته به الکل ایزوپروپیل ۹۰٪).
  دوباره کارتریج‌ها را جا بزنید و پرینتر را روشن کنید.
  اگر ارور برطرف نشد، هد چاپ نیاز به تعویض دارد.
• Error 5B00 – مخزن جوهر پر شده (Waste Ink Absorber Full):
  علت: این خطا یعنی مخزن داخلی که جوهرهای زائد را جمع می‌کند، پر شده و پرینتر اجازه چاپ نمی‌دهد.
  راه‌حل:
  این ارور با یک ریست نرم‌افزاری معمولاً قابل حل است.
• برای برخی مدل‌ها مثل Canon G2000:
  پرینتر را خاموش کنید.
  دکمه Stop و Power را هم‌زمان نگه دارید.
  دکمه Stop را چندبار فشار دهید (بین ۵ تا ۶ بار).
  دکمه‌ها را رها کنید و منتظر بوت شدن دستگاه شوید.
  توجه: اگر مشکل باز هم پابرجا بود، نیاز به تعویض یا شست‌وشوی فیزیکی مخزن جوهر دارید.
• Error E05 یا E03 – مشکل در شناسایی کارتریج:
  علت: معمولاً به دلیل نصب نادرست کارتریج یا خرابی چیپ کارتریج رخ می‌دهد.
  راه‌حل:
  کارتریج‌ها را دربیاورید و مجدد به‌درستی جا بزنید.
  نقاط تماس طلایی روی کارتریج و پرینتر را تمیز کنید.
  اگر باز هم خطا باقی ماند، ممکن است چیپ کارتریج خراب باشد و نیاز به تعویض داشته باشد.
• Error 5100 – گیر کردن کاغذ یا مانع فیزیکی:
  علت: گیر کردن کاغذ یا وجود مانع کوچک مثل سنجاق، قطعه شکسته یا جوهر خشک‌شده در مسیر حرکت هد چاپ.
  راه‌حل:
  پرینتر را خاموش کنید.
  درب پرینتر را باز کنید و با دقت داخل آن را بررسی کنید.
  هرگونه شیء یا کاغذ پاره‌شده را خارج کنید.
  چرخ‌دنده‌ها و مسیر حرکت هد را تمیز کنید.
  پرینتر را دوباره روشن کرده و تست چاپ انجام دهید.

سایر ارورهای رایج پرینتر Canon

بخش دوم: ارورهای رایج پرینترهای HP و روش‌های مرحله‌به‌مرحله برای رفع آن‌ها

پرینترهای HP در بسیاری از دفاتر و منازل ایرانی استفاده می‌شوند و به خاطر کیفیت ساخت و پشتیبانی گسترده، محبوبیت بالایی دارند. با این حال، ارورهای مختلفی ممکن است روی صفحه نمایش پرینتر یا پنجره کامپیوتر ظاهر شود که هر کدام نیاز به بررسی خاص دارند.

در ادامه مهم‌ترین ارورهای پرینتر اچ‌پی را با روش حل گام‌به‌گام بررسی می‌کنیم:

• Error 0x6100004a – خطای مکانیکی در چاپگر:
  علت: معمولاً این ارور به‌خاطر گیر کردن هد چاپ یا مشکل در عملکرد کارتریج‌ها رخ می‌دهد.
  روش رفع:
  پرینتر را خاموش و از برق جدا کنید.
  درب دستگاه را باز کرده و کارتریج‌ها را به‌آرامی خارج کنید.
  بررسی کنید چیزی در مسیر هد چاپ گیر نکرده باشد.
  کارتریج‌ها را تمیز کرده و مجدد نصب کنید.
  برق را وصل کنید و پرینتر را روشن کنید.
• Error Code E3 / Paper Jam – گیر کردن کاغذ:
  علت: وجود کاغذ در مسیر چاپ یا اشیای خارجی داخل دستگاه.
  راه‌حل:
  دستگاه را خاموش کنید.
  درب پشتی یا جلو را باز کرده و مسیر کاغذ را چک کنید.
  با دقت، کاغذ پاره‌شده یا چروکیده را خارج کنید.
  غلطک‌ها را با پارچه بدون پرز تمیز کنید.
  کاغذهای جدید و بدون تاخوردگی در سینی قرار دهید.
• “Cartridge Missing or Damaged” – کارتریج شناسایی نمی‌شود:
  علت: کارتریج به درستی جا نرفته یا چیپ آن آسیب دیده است.
  رفع مشکل:
  بررسی کنید که مدل کارتریج با پرینتر سازگار باشد.
  آن را خارج کرده، چیپ و نقاط تماس را تمیز کنید.
  اگر مشکل باقی ماند، یک کارتریج دیگر را امتحان کنید.
• “Ink System Failure” – مشکل سیستم جوهر:
  علت: معمولاً به دلیل خرابی هد چاپ یا مسدود شدن مسیر جوهر.
  راه‌حل:
  پرینتر را از برق بکشید.
  پس از چند دقیقه دوباره وصل کنید.
  اگر مشکل برطرف نشد، هد چاپ را تمیز یا تعویض کنید.
  استفاده از کارتریج‌های اصل HP می‌تواند از بروز این ارور جلوگیری کند.

سایر ارورهای متداول پرینتر HP

بخش سوم: ارورهای پرینترهای Epson و روش‌های رفع آن‌ها

پرینترهای Epson به‌ویژه مدل‌های جوهرافشان سری EcoTank و L به دلیل چاپ اقتصادی و کیفیت مناسب بین کاربران ایرانی محبوب هستند. اما این دستگاه‌ها هم ارورهای خاص خود را دارند که معمولاً مربوط به سیستم جوهر، چیپ کارتریج و شمارنده‌های داخلی هستند.

در این بخش مهم‌ترین ارورهای پرینتر Epson را بررسی می‌کنیم:

• Error 0x97 – خرابی در برد اصلی یا هد چاپ:
  علت: این ارور معمولاً به یک ایراد سخت‌افزاری جدی در مادربرد یا هد چاپ اشاره دارد.
  راه‌حل:
  پرینتر را خاموش و از برق جدا کنید.
  کابل USB و برق را جدا کرده و چند دقیقه صبر کنید.
  دکمه پاور را ۳۰ ثانیه نگه دارید (بدون اتصال برق).
  دوباره دستگاه را به برق بزنید و روشن کنید.
  اگر مشکل باقی ماند، احتمالاً نیاز به تعمیر تخصصی است.
• Waste Ink Pad Counter Overflow – پر شدن مخزن جوهر هدررفته:
  علت: در پرینترهای اپسون، یک مخزن جوهر زائد برای نگهداری جوهرهای مصرف‌شده در هنگام تمیزکاری هد چاپ وجود دارد. پس از مدتی استفاده، این شمارنده پر می‌شود و پرینتر قفل می‌کند.
  راه‌حل:
  باید شمارنده را با نرم‌افزار مخصوص (مثل Epson Adjustment Program) ریست کنید.
  مراحل کلی:
  برنامه را اجرا کنید و مدل دستگاه را انتخاب کنید.
  گزینه “Waste Ink Pad Counter” را بزنید.
  گزینه “Check” و سپس “Initialization” را بزنید.
  پرینتر را ری‌استارت کنید.
  هشدار: اگر این عملیات زیاد تکرار شود بدون تخلیه فیزیکی مخزن، جوهر سرریز خواهد کرد.
• Error E-11 – اشکال در اسکنر:
  علت: مشکل در مکانیزم اسکن، قفل بودن یا گیر کردن بخش اسکن.
  راه‌حل:
  درب اسکنر را بررسی کنید که مانعی وجود نداشته باشد.
  پرینتر را خاموش و روشن کنید.
  اگر صداهای عجیب یا گیر کردن حس شد، احتمالاً نیاز به سرویس دارد.
• “Ink Cartridge Not Recognized” – شناسایی نشدن کارتریج:
  علت: استفاده از کارتریج غیراصل یا چیپ ناسازگار.
  روش رفع:
  کارتریج را خارج کرده و محل تماس طلایی رنگ آن را تمیز کنید.
  اگر مشکل ادامه داشت، از کارتریج اصلی یا چیپ سالم استفاده کنید.
  در مدل‌های EcoTank، مطمئن شوید که جوهر به‌درستی شارژ شده و هوا در مخزن نیست.

سایر ارورهای معروف پرینتر Epson

بخش چهارم: ارورهای عمومی و پرتکرار در تمام برندهای پرینتر (Canon، HP، Epson و غیره)

فارغ از برند، برخی ارورها بین اکثر پرینترها مشترک‌اند و معمولاً به دلایلی مثل تنظیمات اشتباه، مشکلات اتصال، کاغذ نامناسب یا نرم‌افزار مربوط می‌شوند. در این بخش، مهم‌ترین ارورهای عمومی را بررسی می‌کنیم که کاربران زیادی با آن‌ها مواجه می‌شوند.

•  “Printer is Offline” – پرینتر آفلاین شده:
  علت: کامپیوتر پرینتر را به‌عنوان “آفلاین” شناسایی کرده و هیچ دستوری را ارسال نمی‌کند. معمولاً به‌خاطر قطع اتصال وای‌فای یا USB رخ می‌دهد.
  روش رفع:
  اتصال وای‌فای یا کابل USB را بررسی کنید.
  در کنترل پنل ویندوز به بخش “Devices and Printers” بروید.
  روی پرینتر راست‌کلیک کرده و گزینه “Use Printer Online” را بزنید.
  مطمئن شوید پرینتر روی گزینه Default Printer تنظیم شده باشد.
• “Printing Error” یا “Document stuck in queue”:
  علت: فایل چاپی در صف گیر کرده یا نرم‌افزار چاپگر هنگ کرده است.
  راه‌حل:
  به مسیر Control Panel > Devices and Printers بروید.
  روی پرینتر کلیک راست کنید > “See what’s printing” را بزنید.
  از منوی Printer، گزینه “Cancel All Documents” را انتخاب کنید.
  پرینتر را خاموش و روشن کرده و مجدد تست بگیرید.
• “Low Ink” یا “Replace Cartridge” – هشدار کم بودن جوهر:
  علت: سیستم مدیریت جوهر پرینتر تشخیص داده که سطح جوهر کاهش یافته یا کارتریج خالی است.
  نکته: گاهی هشدارها زودتر از تمام شدن واقعی جوهر ظاهر می‌شوند!
  راه‌حل:
  کارتریج را خارج و دوباره نصب کنید.
  در تنظیمات پرینتر، هشدار جوهر را غیرفعال کنید (در صورت امکان).
  جوهر را تعویض یا شارژ کنید.
• “Paper Jam” – گیر کردن کاغذ:
  علت: یکی از شایع‌ترین مشکلات همه پرینترهاست؛ به دلیل کاغذ کج، تاخورده یا کثیف در مسیر چاپ رخ می‌دهد.
  روش رفع:
  پرینتر را خاموش کنید.
  از هر دو سمت، درب‌ها را باز کنید و به آرامی کاغذ گیر کرده را خارج کنید.
  از کاغذ استاندارد و صاف استفاده کنید.غلتک‌ها را با پارچه مرطوب تمیز کنید.
• “Driver Not Installed” – نصب نبودن درایور یا آپدیت نبودن آن:
  علت: ممکن است ویندوز یا مک نتواند پرینتر را به درستی شناسایی کند.
  راه‌حل:
  از سایت رسمی برند پرینتر، جدیدترین نسخه درایور را دانلود کنید.
  درایور را نصب کرده و دستگاه را ریستارت کنید.
  اگر پرینتر وایرلس است، اتصال شبکه را هم بررسی کنید.

سایر ارورهای عمومی پرینتر و راه‌حل‌ها

بخش پنجم: راهکارهای پیشگیرانه و نکات تخصصی برای جلوگیری از ارورهای پرینتر

اگرچه دانستن راه‌حل ارورها بسیار مهم است، اما جلوگیری از بروز آن‌ها اهمیت بیشتری دارد. با رعایت چند نکته ساده و انجام سرویس‌های دوره‌ای، می‌توانید عمر پرینتر خود را افزایش داده و از بروز بسیاری از خطاهای رایج جلوگیری کنید.

1. از کارتریج‌های اورجینال یا با کیفیت استفاده کنید:
   کارتریج‌های بی‌کیفیت و تقلبی علاوه‌بر کاهش کیفیت چاپ، باعث خرابی هد، چیپ و افزایش احتمال خطا می‌شوند. برندهای Canon، HP و Epson به‌شدت نسبت به کارتریج حساس هستند.
2. پرینتر را به‌طور منظم تمیز کنید:
   مسیر حرکت کاغذ و غلتک‌ها را هر ۲ ماه یک‌بار با پارچه خشک یا کمی الکل تمیز کنید.
   گرد و غبار اطراف هد چاپ و چیپ کارتریج را بگیرید تا ارورهایی مثل “عدم شناسایی” رخ ندهد.
3. در زمان‌های طولانی عدم استفاده، دستگاه را خاموش کنید:
   اگر از پرینتر جوهرافشان استفاده می‌کنید و روزها از آن استفاده نمی‌کنید، جوهر ممکن است در هد خشک شود و ارورهایی مثل B200 یا Error 0x97 ظاهر شود. در این صورت:
   هر هفته حداقل یک صفحه پرینت بگیرید.
   دستگاه را خاموش کرده و در جای خشک و بدون گردوغبار نگهداری کنید.
4. همیشه درایور و نرم‌افزار دستگاه را به‌روز نگه دارید:
   بسیاری از ارورها، مخصوصاً در ویندوزهای جدید، به دلیل ناسازگاری درایور اتفاق می‌افتند. با مراجعه به سایت رسمی برند، آخرین نسخه درایور را دانلود و نصب کنید.
5. هنگام بروزرسانی Firmware دقت کنید»
   برخی آپدیت‌های firmware از شناسایی کارتریج‌های غیر اورجینال جلوگیری می‌کنند. پس:
   فقط در صورتی بروزرسانی کنید که خطای خاصی رخ داده باشد.
   در پرینترهای HP و Epson قبل از آپدیت، شرایط استفاده از کارتریج فعلی را بررسی کنید.
6. چه زمانی باید با تعمیرکار تماس گرفت؟
   اگر با اقدامات بالا مشکلی برطرف نشد، یا ارورهای سخت‌افزاری مانند موارد زیر مشاهده شد، باید با تعمیرکار متخصص تماس بگیرید:
   صدای زیاد و غیرطبیعی از داخل دستگاه.
   ارورهای مکرر حتی پس از ریست.
   عدم شناسایی پورت USB یا شبکه وای‌فای.
   نشت جوهر از بدنه دستگاه.
   پرینت سفید یا بسیار کم‌رنگ بدون دلیل.

جمع‌بندی نهایی در مورد ارورهای پرینتر

ارورهای پرینتر، هر چقدر هم پیچیده به‌نظر برسند، در اغلب موارد قابل‌حل هستند؛ تنها کافی است دلیل آن‌ها را بدانید و قدم‌به‌قدم آن‌ها را بررسی کنید.
ما در این مقاله سعی کردیم کامل‌ترین راهنمای رفع ارورهای پرینتر را با تمرکز روی سه برند اصلی بازار (Canon، HP، Epson) تهیه کنیم و تمام ارورهای پرتکرار عمومی و تخصصی را به زبان ساده همراه با راه‌حل توضیح دهیم.